Dinsdag 20 februari was ik aanwezig bij een van de hoorzittingen van het megaproces van Willem Holleeder. Op deze zitting heeft Sonja Holleeder, een van de zussen van Willem, voor de tweede keer tegen hem getuigd, waardoor het een spannende zitting was. Er zijn veel belangstellenden op komen dagen, die zich verzamelden in een lange rij voor de ingang van de zwaarbeveiligde bunker.
Door Janne Landsman
Toen we op de plaats van bestemming aankwamen, stond er al een lange rij met gespannen en opgewonden burgers. Het was gelijk duidelijk dat er veel beveiliging aanwezig was. Op elke hoek van de straat stond een man in een strak pak met een apparaatje in zijn oor en daarnaast waren er ook veel politiewagens aanwezig. Aan het eind van de straat hadden allerlei cameraploegen zich verzameld om het welbekende moment vast te leggen, waarop Holleeder met veel bombarie aan komt rijden in één van de grote zwarte auto’s in de stoet. Ik ben benieuwd hoe hij zich voelde toen hij zag dat zijn zaak een lange rij aan belangstellenden trok. Zou hij zich beroemd voelen? Geliefd? Of juist gehaat?
Nadat we ongeveer een uur in de kou hadden gestaan, begon er beweging te komen in de rij. Het publiek druppelde langzaam de rechtszaal binnen. Toen we heel dicht bij de deur stonden, werd er geroepen dat de zaal vol zat. We hadden nog hoop, want de kans was aanwezig dat sommige bezoekers niet de hele zaak wilden bijwonen en daardoor zouden er plekjes vrijkomen. Veel mensen die in de rij stonden, gaven het op en gingen naar huis. Uiteindelijk bleven we over met een groepje van ongeveer 15 man en we speculeerden over wat er binnen allemaal gaande was. Af en toe reden er politiewagens langs met politieagenten, die enthousiast naar ons zwaaiden (en ons waarschijnlijk voor gek verklaarden).
Toch hebben we alles meegekregen van wat er zich binnen afspeelde. Af en toe kwamen er journalisten naar buiten voor een rookpauze en een van die journalisten vertelde ons dat ‘Sonja helemaal los ging’. Het was een hele heftige zitting en het raakte iedereen. Iemand in de rij had zijn smartphone meegenomen en we lazen elkaar alle twitterberichten voor die over de rechtszaak gingen. De advocaat van Holleeder, Sander Janssen, stelde pittige vragen aan Sonja waardoor ze erg emotioneel werd en begon te gillen en schreeuwen. Het verhoor ging voornamelijk over de band tussen Sonja en Willem, die volgens Janssen helemaal niet zo slecht was als Sonja beweerde. Daarnaast stelde Janssen veel vragen aan Sonja over de erfenis die ze heeft gekregen van haar man Cor van Hout. Volgens Janssen ‘jokte’ Sonja over de nalatenschap, wat zij bleef ontkennen. De rechter schorste de zaak voor een kwartier.
Zal hij zich beroemd voelen? Geliefd? Of juist gehaat?
Toen was het moment eindelijk daar… We mochten naar binnen! Eerst moesten we langs de beveiliging waar we onze tas, schoenen en riem op een lopende band moesten leggen. Ook moesten we zonder piep door het beveiligingspoortje lopen. De zitting was net voor korte duur geschorst, dus alle bezoekers en pers waren de zaal uitgelopen. We hoorden opnieuw vele gedetailleerde verhalen over wat er daarbinnen allemaal gebeurd was en iedereen was onder de indruk. De schorsing werd opgeheven en we mochten naar binnen. We kwamen in een ruimte terecht waar twee televisieschermen aan de muur hingen waarop de rechtszaal te zien was. Voor ons was een groot raam van kogelwerend glas, waar we eerst nog niet doorheen konden kijken, omdat de rolgordijnen naar beneden hingen. Uiteindelijk gingen de rolgordijnen omhoog en we zaten ineens midden in de rechtszaal. En daar zat een van de bekendste criminelen van Nederland, op zijn gemak en achteroverleunend op zijn stoel: Willem Holleeder.
Hij gedraagt zich erg netjes tegen de rechter en zorgt er meerdere malen voor dat er een lach door de zaal gaat. Toch laat hij soms ook zijn nervositeit zien door veel te kuchen en zijn keel te schrapen. Het is heel gek om te beseffen dat deze man een grote crimineel is waar velen, onder andere zijn zus Sonja, erg bang voor zijn.
Een paar meter verderop zit Sonja in haar getuigenbox. Afgeschermd van haar broer en het publiek. Af en toe horen we een trillerige stem heel zacht spreken. Een stem waarin veel angst en pijn verscholen zit. Ik krijg een sterk gevoel van medelijden, want dit moet ontzettend zwaar voor haar zijn. Ze is maar een paar meter verwijderd van haar broer, die ze heeft verraden door zeer belastende verklaringen af te leggen, waardoor ze haar leven niet meer zeker is.
De rechter vraagt aan Willem of hij gebruik wil maken van het recht om zelf vragen te stellen aan Sonja, waarop hij ontkennend antwoordt: ‘misschien in een later stadium, maar nu nog niet’. Het is opvallend dat Willem vaak fluistert in het oor van zijn advocaat met zijn hand voor zijn mond, zodat niemand kan horen of zien wat hij zegt. Ik vraag me af of Holleeder voelt dat er zo veel publiek achter hem zit en dat er vele ogen in zijn rug prikken. Uiteindelijk eindigt de rechter de rechtszaak en vermeldt dat de volgende zitting donderdag plaats zal vinden.
Al met al was het een ontzettend indrukwekkende dag waarin ik veel interessante mensen hebben ontmoet en daarnaast ook nog een deel van de rechtszaak heb kunnen zien. Ik raad iedereen aan om ook een keer langs te gaan, want dit moet je als criminoloog in de dop zeker een keer meegemaakt hebben!
Criminologie In Actie