‘Dit festival is drugsvrij!’

Drugsgebruik, het is niet meer weg te denken van een festival, een pilletje hoort er gewoonweg bij. En pop je geen pil, dan doe je een puntje coke. Het gekke is, niemand die ervan opkijkt! Het enige obstakel is om je stimulerende middelen het festivalterrein binnen te krijgen, althans dat lijkt het geval te zijn. Daarnaast is het verstandig om niet super opvallend, open en bloot, iets tot je te nemen, want die beveiligers in burgers zijn juist op zoek naar de minkukels die dit wel doen. In principe ben je verder dus ‘veilig’. Hoe veilig ben je echt? En wat kan een festival doen tegen deze festivalgangers?

Door Isabel de Graaf

Je kent het wel, je staat bij de ingang van het festival en je tas wordt grondig doorzocht en verder word je gefouilleerd. Er staat een soort prullenbak, waar je zonder gevolgen je drugs in kan gooien aangezien er op het festival sprake is van een ‘zero-tolerancebeleid’. Na die twee minuutjes sta je op het festivalterrein en kan het feest beginnen. Stiekem had je gewoon wat bij je, alleen had je alles goed weggestopt. Het is even zweten, maar als je er eenmaal bent, is er niks aan de hand. En omdat iedereen weet dat het zo gaat en omdat iedereen weet waar ze hun spul moeten laten, komen er alsnog ontzettend veel drugs het festival binnen. Lachwekkend zijn dan de borden met de tekst: ‘dit festival is drugsvrij!’. Het is een beetje gek dat de organisatie van een festival dit veronderstelt, terwijl ze dondersgoed weten dat er wel degelijk drugs gebruikt wordt op hun terrein.

In mijn ogen kunnen de organisatoren niet veel doen om het drugsgebruik de kiem in te smoren. Het lastige is dat het gebruik van drugs wordt gedoogd en niet per se strafbaar is. Zie je als beveiliger een festivalganger met grote ogen en malende kaken, kan je vrij weinig beginnen. Op het festivalterrein is drugshandel uiteraard wel degelijk strafbaar. Het voorkomen van drugsbezit, komt dus eigenlijk neer op dat ene moment van het betreden van het festival. Zelfs hier worden gebruikershoeveelheden nog weleens getolereerd. Bij maximaal 1 XTC pil, 0,5 gram van harddrugs, 5ml GHB en 5 gram van softdrugs, ben je nog ‘safe’.

Tegenwoordig is er echter wel sprake van een zogenaamd zero-tolerancebeleid. Dit betekent dat de gebruikershoeveelheden ook niet toegestaan zijn en ook na de ingang zijn er nog ‘stille’ (beveiligers in burger) die je in de gaten houden. Mocht je de fout ingaan, staan hier verschillende (vergaande) sancties tegenover. Je kan de toegang tot het terrein ontzegd worden, ook na de inname van je drugs. Als je met te veel drugs wordt gepakt, kan je een gevangenisstraf en een boete riskeren. Daarnaast kan je ook een strafblad krijgen. Dat laatste is misschien nog wel iets waar je later het meeste last van krijgt.

Onlangs was Lowlands nog negatief in het nieuws, omdat zij het zogenaamde snelrecht toepasten zonder dat de ‘criminelen’ op de hoogte waren van de gevolgen daarvan. Er was een zogenaamde politiestraat bij de ingang van het festival, waar het juridische gezwam meteen afgehandeld kon worden nadat iemand was gepakt met (te veel) drugs. Festivalbezoekers kregen de vraag voorgelegd of zij even een boete van een paar honderd euro wilden betalen of dat ze liever het terrein wilden verlaten (en dus het feest moeten missen) om later een brief te ontvangen over het proces. Menig festivalganger koos ervoor om de boete gelijk te betalen. Wat zij echter niet wisten, is dat je dan meteen een aantekening krijgt op je strafblad, wat in het geding kan komen bij een aanvraag voor een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG). Stel dat je de boete geweigerd had, had je eventueel nog verzet aan kunnen tekenen, waardoor je misschien onder die aantekening op je strafblad uit had kunnen komen. Het enige nadeel is dat je dan een lekker feest moet missen en je wel al die leuke verhalen van je vrienden hoort.

De kritiek luidde dat het erg slordig was dat de festivalgangers niet op de hoogte waren van hun rechten. Ze hadden bijvoorbeeld recht op een advocaat en zo is het ook beter om je mond te houden en vooral niet te liegen. Tegenwoordig staan er op een aantal festivals piketadvocaten voor je klaar. Deze mensen staan erop dat alles eerlijk verloopt en proberen je zo goed mogelijk te helpen. Zo blijkt iemand een keer gepakt te zijn met een vloeistof wat sterk op GHB leek. De jongen hield vol dat het iets anders was, wat volkomen legaal is. Een van de advocaten stond erop dat het goedje getest zou worden. En wat bleek? De jongen had gelijk, het was geen GHB en hij was onschuldig. Zonder advocaat had hij waarschijnlijk de boete betaald, waardoor hij veel verder van huis zou zijn.

Als festivals het ‘drugsprobleem’ zouden willen aanpakken, zullen ze verder moeten kijken dan slechts de entree van het terrein. Hoewel dit een onbegonnen zaak lijkt, is het mogelijk mits het festival even gemotiveerd is als het OM. De realiteit is echter dat een festival gewoonweg een vergunning wil voor een tof feestje, wat alleen te krijgen is met een antidrugsbeleid. Zij weten zelf ook wel dat de festivalbeleving heel anders zal zijn als er echt ‘zero’ drugs zijn. Daarnaast zullen de bezoekersaantallen mogelijk fors teruglopen, wat al helemaal niet de bedoeling is. Het feit dat er een politiestraat is, is misschien wat overdreven. Vaak is de gemiddelde festivalbezoeker geen zware crimineel en wil hij alleen een weekendje losgaan. Om deze reden is het fijn dat er af en toe advocaten voor je klaar staan, om ervoor te zorgen dat het proces wel geheel eerlijk verloopt. Of het OM hier blij mee is, is een tweede. Het beste advies blijft natuurlijk: ‘Don’t do drugs!’ en laat die geestverruimende middelen lekker thuis. Laat het een les zijn dat je mogelijk een aantekening krijgt op je strafblad en dat dit mogelijk je toekomst zal belemmeren. Vind jij dat een weekendje losgaan wel een keer kan en neem je het mogelijke risico voor lief? Kijk dan even in de spiegel en denk goed na over je prioriteiten. Toch zonde als je je studie criminologie (!) kan weggooien omdat jij zonodig high as a kite wilde zijn op Toffler Festival.

Bronnen