De Interstedelijke Criminologie Dag, jaarlijks vaste prik voor de criminologiestudent die meer wil weten over een bepaald onderwerp, maar dan niet op een stoffige manier. 16 november was het zover, de ICD 2016 vond plaats met het thema ‘Fraude & Oplichting: niets is wat het lijkt’. Een bomvol programma, met veel nieuwe informatie.
Door Veerle Bonestroo
Wie anders kon deze dag openen dan professor Henk van de Bunt? Als voormalig sectievoorzitter van Criminologie aan de Erasmus Universiteit en expert op het gebied van georganiseerde criminaliteit gaf hij ons een opfrissing over het onderwerp fraude. Van de Bunt begon met de stelling dat fraude overal is, in alle uiteenlopende vormen. Er zijn verschillende vormen van het plegen van fraude. De eerste vormen zijn solistisch en organisatorisch, de fraudeur opereert respectievelijk alleen of in georganiseerd verband. Ook bestaat geïnstitutionaliseerde fraude. Van de Bunt haalde hier de Volkswagen-fraude aan, waar gefraudeerd was met de uitstoot van dieselauto’s. De vraag is wie hier aangewezen kan worden als dé dader. Tot slot benoemde Van de Bunt hoe we fraudeurs aan moeten pakken: het doorbreken van stilzwijgen, het horen van klokkenluiders en het verminderen van de gelegenheid.
Na de introductie van Van de Bunt is het woord aan professor Wim Huisman van de VU Amsterdam. Huismans lezing gaat vooral in op de verklaring van fraude. Twee perspectieven om bepaalde vormen van criminaliteit te verklaren zijn aan de ene kant het individuele perspectief en aan de andere kant het situationele perspectief. Huisman haalde onder andere Marx, Lombroso en Sutherland erbij, maar ook recente onderzoeken die verschillende verklaringen bieden voor het gedrag van fraudeurs. De conclusie van zijn lezing was dat fraude niet op één manier verklaard kan worden.
Na de twee openingslezingen was het tijd voor de workshoprondes. In de volgende uren waren er elf verschillende workshops te volgen over uiteenlopende thema’s. Ondergetekende volgde een workshop van de politie. Financieel rechercheurs William Schouteten en Linda Pille gaven een workshop over witwassen en de deelnemers moesten meedenken over wat de beste manier zou zijn om wit te wassen. In de andere workshops werd onder andere geleerd over de criminele carrières en de werkwijzen van fraudeurs, casussen opgelost over faillissementsfraude of bedrijfsfraude, fraude vanuit werknemers uitgelegd of geluisterd naar de journalisten die meewerkten aan de Panama Papers.
Na de workshoprondes, met een heerlijke lunch tussendoor, was het tijd voor de eindlezing. De eindlezing werd gegeven door Marlon van Dalen. Marlon is slachtoffer geworden van datingfraude. Hoe kwam dit zover? Marlon besloot zich in 2013 in te schrijven op een datingsite. Eind 2013 was er een man geïnteresseerd in haar, het was een Amerikaan die werkte in de oliebusiness en hij was tijdelijk in Nederland. Het was een leuke, oprechte, geïnteresseerde man en ze werd verliefd. Ze had hem nog nooit in het echt gezien, maar ondertussen vroeg hij haar om geld over te maken. Op een gegeven moment vroeg hij Marlon om 20.000 euro over te maken, naar een Duitse rekening. De bank waar dit bedrag aan zou komen hield deze transactie tegen. Toen ging er bij Marlon een belletje rinkelen en is ze gaan vechten om dat geld terug te krijgen. Marlon heeft hulp gekregen van de Fraudehelpdesk en heeft uiteindelijk het geld terug gekregen. Ze weet de ware identiteit van de man niet, alleen dat de dader in Nigeria woonde. Haar boodschap was dat internet meer kapot maakt dan je lief is.
Na deze woorden van Marlon van Dalen werd de dag afgesloten met een gezellige borrel in de Smitse. Aldus de organisatie, was het een geslaagde dag!
Criminologie In Actie