Zondagavond kwam ik al doelloos zappend het SBS6-programma ‘Gestalkt’ tegen. Na ‘Temptation Island’ was ik al helemaal in de stemming voor slechte reality-tv, dus haakte ik in en ging er lekker voor zitten.
Door Veerle Bonestroo
Stalking is een misdrijf vastgesteld in artikel 285b van het Wetboek van Strafrecht, er staat een maximumstraf op van drie jaar gevangenisstraf of een geldboete van 19.500 euro. Stalking is een delict dat voor het slachtoffer ingrijpende gevolgen heeft. Het slachtoffer voelt zich niet meer veilig in zijn omgeving, is constant op zijn hoede en past zijn of haar leven aan, om maar niet lastig gevallen te worden. Aan de andere kant is het voor de dader ook een droevig verhaal: vaak spelen psychische problemen een grote rol en kan hij of zij ingrijpende gebeurtenissen, zoals een relatiebreuk, moeilijk verwerken.
Om aangifte te doen van stalking is er wel bewijsmateriaal nodig om de dader ook werkelijk te vervolgen. Als het uiteindelijk tot een rechtszaak komt, kan de dader een straf opgelegd worden zoals een gevangenisstraf of boete en eventueel in combinatie met bijkomende voorwaarden, zoals een gebiedsverbod, zodat het slachtoffer fysiek beschermd wordt tegen de stalker. Ook wordt er meestal (verplichte) psychische hulp geboden aan de dader.
René is blijkbaar ten einde raad en presentator Thijs Zeeman schiet hem te hulp om te zorgen dat het stalken stopt. René denkt dat Astrid zijn stalker is. Ze hebben in een recent verleden een tijdje gedatet, meer ook niet, want beiden stonden ze niet open voor een relatie. Toch bleek Astrid grotere gevoelens te hebben voor René. Op verschillende manieren proberen Thijs Zeeman (een soort wannabe Alberto Stegeman) en zijn team te bevestigen dat de anonieme sms’jes inderdaad van Astrid afkomstig zijn. Dit gaat uitdrukkelijk gepaard met verborgen camera’s, véél verborgen camera’s. We komen ook best veel te weten over Astrid: ze is een vrouw van vijftig, woont in de Achterhoek, heeft daar een graveeratelier en ze heeft een dochter. Ook komt ze in beeld, het is een wat gezette vrouw met een geblondeerde kort pittige coupe, haar stem is ook herkenbaar te horen. Het enige wat gedaan is aan persoonsbescherming, is dat haar gezicht een beetje geblurd is. Ze had nog beter een apenmasker op kunnen zetten.
Ondergetekende heeft door middel van gedegen onderzoek, namelijk drie zoektermen invullen op Google, de website van Astrids graveeratelier opgespoord. Daar staat ook haar complete naam en een mooie portretfoto. Als ik dit kan, dan zal zo ongeveer de hele Achterhoek weten wie deze Astrid is.
Volgens het programma is er genoeg bewijs dat Astrid Renés stalker is, dus volgt het moment van confrontatie. Astrid wordt onder valse voorwendselen naar een soort verlaten voetbalkantine gelokt. Ondertussen kijk ik vijf minuten lang naar hoe zo’n 25 verborgen camera’s in en om deze kantine bevestigd worden. Schijnbaar is dit belangrijk voor de kijker. Terwijl Astrid wacht in de kantine, wordt een dramatisch filmpje afgespeeld waarin René verteld dat hij helemaal klaar is met het gestalk van Astrid en dat ze gewoon maar eens eventjes op moet houden. Dan komt wannabe Alberto, Thijs Zeeman, er weer aan en legt hij Astrid flink het vuur aan de schenen. Het is een kruising tussen een slecht Hollywoodpolitieverhoor (“Laten we geen spelletjes meer spelen, je hebt net toegegeven.”) en psychologie van de koude grond. (“Ik wil weten waarom je dit doet Astrid, ik ben hier ook voor jou.”). Tot slot besluit hij dit verhoor met: “Is het afgelopen nu?”
Gotcha. Boef gepakt, René is voorlopig geholpen, aflevering geslaagd. Ondertussen hebben Thijs Zeeman, René en Astrid met een graveeratelier in de Achterhoek hun moment of fame gehad.
Na afloop van dit programma kan ik niet anders concluderen dat het schandalig is hoe een programma zo nalatig omgaat met het beschermen van persoonsgegevens, omwille van kijkcijfers. Dat een slachtoffer vrijwillig op tv zijn verhaal wil doen, is volledig zijn keuze. Ondanks dat de dader strafbaar is en het gedrag niet aanvaardbaar is, kiest hij of zij er niet voor om op landelijke tv te komen. Toch wordt er breed uitgemeten wat voor vreselijke stalker hij of zij wel niet is en wordt er kwistig gestrooid met informatie over het leven van de stalker.
Pak stalkers aan via het strafrecht en laat ze zo hun verdiende straf ontvangen. In plaats van een strafblad legt het programma ‘Gestalkt’ naming and shaming op als straf. Deze straf lijkt niet gebaseerd te zijn op de principes van vergelding en boetedoening, maar naming and shaming wordt zo een middel voor meer kijkcijfers.
Bronnen: http://www.wetrecht.nl/stalking/
http://www.sbs6.nl/programmas/gestalkt/videos/4Lj2vej3pvH/gestalkt-aflevering-12
Criminologie In Actie